Lịch sử Đội_tuyển_bóng_đá_quốc_gia_Ý

Giai đoạn khởi đầu và 2 chức vô địch World Cup đầu tiên (1910-1938)

Giuseppe Meazza

Trận đấu đầu tiên của đội tuyển diễn ra tại Milan ngày 15 tháng 5 năm 1910, Italia đánh bại Pháp với tỉ số 6-2.[3] Vào cuối trận đấu, các cầu thủ đã nhận được phần thưởng từ 4000 cổ động viên là vài bao thuốc lá ném xuống từ các khán đài.[4] Đội tuyển Ý đã thi đấu với sơ đồ 2-3-5, đội trưởng đầu tiên trong lịch sử là Francesco Calì.[5]

Thành công đầu tiên của đội tuyển trong một giải đấu chính thức là Huy chương đồng Olympic 1928 tại Amsterdam. Sau thất bại trước Uruguay ở bán kết, Ý đã thắng Ai Cập 11-3 ở trận tranh huy chương đồng.

Sau khi từ chối tham dự kì World Cup đầu tiên tại Uruguay năm 1930, Italia giành chiến thắng ở 2 kì World Cup tiếp theo (1934, 1938), nhờ sự dẫn dắt của huấn luyện viên huyền thoại Vittorio Pozzo và sự xuất sắc của Giuseppe Meazza, người được xem là một trong những cầu thủ Italia xuất sắc nhất mọi thời đại. Những ngôi sao của giai đoạn này có thể kể tới Luis Monti, Giovanni Ferrrai, Giuseppe Ruffino và Virgino Rosetta.

Giai đoạn sau Chiến tranh thế giới thứ 2 (1946-1966)

Vụ tai nạn máy bay thảm khốc tại đồi Superga (Torino, Italia) năm 1949 đã cướp đi sinh mạng toàn bộ các cầu thủ câu lạc bộ A.C. Torino (lúc đó đang là nhà vô địch Serie A 4 năm liền), đồng thời gây tổn thất nặng nề tới đội tuyển quốc gia Ý, vì khi đó có tới 10/11 cầu thủ chính thức của đội tuyển thuộc biên chế A.C. Torino. Hậu quả để lại là Italia đã không thể vượt qua vòng 1 World Cup diễn ra tại Brasil một năm sau đó, một phần nguyên nhân nữa là do việc di chuyển bằng tàu thuỷ tới Brasil (việc đi lại bằng máy bay đã bị huỷ do những lo sợ về một vụ tai nạn nữa) tốn quá nhiều thời gian và ảnh hưởng rất nhiều tới thể lực của các cầu thủ.

Trong hai kì World Cup 1954 và 1962, Italia tiếp tục không vượt qua vòng bảng, thậm chí họ còn không thể vượt qua vòng loại để tham dự World Cup 1958. Trong những năm đầu thập niên 1960, trong khi hai câu lạc bộ của nước Ý là A.C. MilanInter Milan làm mưa làm gió trên bình diện quốc tế thì đội tuyển quốc gia Ý lại không giành được những kết quả tích cực. Italia đã không thể giành quyền tham dự Giải vô địch bóng đá châu Âu đầu tiên vào năm 1960, và bị loại bởi Liên Xô tại vòng 16 đội vào năm 1964.

World Cup 1966 trở thành một vết đen trong lịch sử bóng đá Ý với thất bại 0-1 trước các cầu thủ CHDCND Triều Tiên. Azzurri, được đánh giá là một trong những ứng cử viên vô địch của giải đấu, với sự có mặt của Rivera và Bulgarelli, đã bị loại ngay từ vòng bảng bởi thất bại trước Bắc Triều Tiên -1 đội bóng bán chuyên nghiệp lần đầu tham dự World Cup. Đội tuyển Ý rồi đã bị chỉ trích dữ dội bởi truyền thông và các cổ động viên quê nhà sau khi về nước họ, trong khi Park Doo-Ik - cầu thủ đã ghi bàn cho Bắc Triều Tiên - thì được so sánh với chàng tí hon David người đã chiến thắng gã khổng lồ Goliath.

Vô địch châu Âu và hạng Nhì World Cup (1968-1976)

Năm 1968, "Azzurri" giành danh hiệu lớn đầu tiên của họ kể từ sau World Cup 1938 sau khi đánh bại Nam Tư tại Roma để giành danh hiệu vô địch châu Âu đầu tiên (và duy nhất cho tới nay). Trận chung kết giữa Italia và Nam Tư đến nay vẫn là trận chung kết duy nhất của một giải đấu lớn phải tiến hành thi đấu lại. Ở trận đấu đầu tiên, sau hai hiệp phụ kết quả là 1-1, do ngày đó chưa có thi đấu luân lưu nên theo luật lệ ngày đó trận đấu sẽ được tổ chức lại vài ngày sau đó. Trong trận đá lại, Italia giành chiến thắng 2-0 bằng 2 bàn thắng của Rivera và Anastasi.

Tại World Cup 1970, Italia được đánh giá là một trong những ứng cử viên vô địch. Nhờ phong độ bùng nổ của những nhà vô địch châu Âu 2 năm trước đó như Giacinto Facchetti, Rivera, Luigi Riva và tiền đạo cắm Roberto Boninsegna, "Azzurri" thi đấu xuất sắc và giành quyền vào chơi trận chung kết World Cup sau 32 năm ngắt quãng. Trước đó tại vòng bán kết, Italia đã giành chiến thắng 4-3 trước Tây Đức trong một những trận đấu nổi tiếng nhất lịch sử bóng đá, trận đấu mà sau này người ta vẫn hay gọi với cái tên "Trận cầu của Thế kỷ". Mặc dù bị đánh bại 1-4 trong trận chung kết bởi những người Brasil (đội hình Brasil vô địch World Cup 1970 thường được xem là đội bóng xuất sắc nhất lịch sử), Italia năm 1970 vẫn được đánh giá là một trong những đội hình xuất sắc nhất lịch sử bóng đá Ý.

Chu kì thành công của Italia trong giai đoạn này kết thúc tại World Cup 1974, khi "Azzurri" bị Ba Lan loại từ vòng 1.

Chức vô địch thế giới lần thứ ba (1978-1982)

Đội hình xuất phát của Italia trước trận đấu với Argentina tại vòng 2 World Cup 1982

Trong kì World Cup năm 1978 tại Argentina, Italia trình làng một thế hệ cầu thủ mới, trong đó tiêu biểu nhất là Paolo Rossi. Tại vòng bảng Italia đã thi đấu rất tốt và trở thành đội duy nhất tại giải đấu đánh bại đội chủ nhà và cũng là nhà vô địch năm đó Argentina. Tới vòng 2, Italia hoà Tây Đức 0-0, thắng Áo 1-0 và thua Hà Lan 1-2, giành quyền vào chơi trận tranh hạng 3 và thua Brasil 1-2. Trong trận quyết định tấm vé vào chơi trận chung kết, gặp Hà Lan, thủ thành Dino Zoff đã bị đánh bại bởi một cú sút từ rất xa và bị đổ lỗi là nguyên nhân chính dẫn đến thất bại.

Italia là chủ nhà Vòng chung kết Euro 1980, giải đầu tiên có 8 đội bóng tham dự thay vì 4 như trước kia. Với tư cách chủ nhà Italia được vào thẳng vòng chung kết mà không phải đá vòng loại, nhưng sau hai trận hoà với Tây Ban NhaBỉ cùng một trận thắng 1-0 trước Anh, Italia chỉ giành được quyền chơi trận tranh hạng 3 và để thua Tiệp Khắc.

Sau vụ scandal mua bán tỉ số chấn động Serie A có liên quan tới một số tuyển thủ quốc gia như Paolo Rossi, Azzurri tham dự World Cup 1982 với nhiều nỗi hoài nghi và lo lắng. Họ thậm chí chỉ vào vòng hai một cách đầy may mắn sau ba trận hoà nhạt nhẽo trước Ba Lan, Peru và Cameroon. Phải nhận hàng loạt chỉ trích nặng nề, đội tuyển quyết định đóng cửa và quay lưng lại với giới truyền thông, chỉ huấn luyện viên trưởng Enzo Bearzot và thủ môn đội trưởng Dino Zoff nhận trả lời phỏng vấn.

Sức mạnh của Italia cuối cùng cũng được thể hiện ở vòng hai, nơi họ cùng với đương kim vô địch Argentina và Brasil tạo thành một Bảng đấu tử thần. Trong trận mở màn, Italia giành thắng lợi 2-1 trước Argentina của Diego Maradona bằng một thế trận cực kì chặt chẽ. Đây là trận đấu mà các hậu vệ và tiền vệ của Azzurri đã sử dụng lối đá quyết liệt không ngại va chạm để giành quyền làm chủ trận đấu. Hai bàn thắng của Italia được ghi bởi hai cầu thủ thuận chân trái là Marco Tardelli và Antonio Cabrini. Sau khi Brasil đánh bại Argentina 3-1 trong trận đấu thứ hai, Italia, do thua kém hiệu số, cần phải giành thắng lợi trong trận đấu cuối cùng để giành quyền vào bán kết. Hai lần Italia vượt lên dẫn trước nhờ công Paolo Rossi, cũng là hai lần Brasil gỡ hoà. Thế cân bằng của trận đấu chỉ bị phá vỡ khi Paolo Rossi hoàn tất cú hattrick của mình vào phút thứ 74 bằng một dứt điểm trong vòng cấm đưa Italia vào bán kết bằng thắng lợi 3-2 trong một trong những trận đấu hấp dẫn nhất các kì World Cup.[6] Tiếp đà phong độ ấn tượng, Italia dễ dàng vượt qua Ba Lan trong trận bán kết bằng hai bàn thắng của người hùng Paolo Rossi.

Trong trận chung kết, Italia gặp Tây Đức, đội đã phải vất vả vượt qua Pháp ở bán kết sau loạt sút luân lưu. Hiệp một trận đấu kết thúc với tỉ số hoà không bàn thắng, trong đó Antonio Cabrini đã đá trượt quả penalty sau khi Bruno Conti bị thủ thành Hans-Peter Briegel phạm lỗi trong vòng cấm. Vào hiệp 2, vẫn là Paolo Rossi mở tỉ số trận đấu bằng bàn thắng thứ sáu của anh tại giải đấu. Và trong lúc những người Đức phải dồn lên tấn công tìm kiếm bàn gỡ thì Tardelli và cầu thủ vào sân thay người Alessandro Altobelli đã ghi 2 bàn nữa từ những pha phản công sắc bén để nâng tỉ số lên 3-0. Paul Breitner ghi bàn danh dự cho Tây Đức 7 phút trước khi hết giờ, không đủ để thay đổi kết quả trận đấu nhưng cũng giúp ông trở thành cầu thủ thứ hai sau Pelé ghi bàn ở 2 trận chung kết World Cup. Giành chiến thắng thuyết phục 3-1 trong trận chung kết, Italia trở thành đội thứ 2, sau Brasil, 3 lần vô địch thế giới.

Trong giải đấu này, hình ảnh pha ăn mừng của Tardelli sau khi ghi bàn thứ hai sau trận chung kết, với hai tay nắm chặt chạy thật nhanh về băng ghế huấn luyện, nước mắt lưng tròng, đầu lắc mạnh và miệng hét không ngừng "Tardelliiii, Tardelliii", đã luôn được nhớ đến như một trong những pha ăn mừng cảm xúc nhất của bóng đá thế giới, và đã trở thành biểu tượng cho chiến thắng của Italia tại World Cup 1982.[7] Kết thúc giải đấu, Paolo Rossi giành vua phá lưới với 6 bàn thắng, thủ thành đội trưởng 40 tuổi Dino Zoff trở thành cầu thủ cao tuổi nhất vô địch World Cup[8].

Hạng nhì châu Âu và thế giới (1984 - 2000)

Trong 24 năm tiếp theo sau chiến thắng ở Espana 1982, 'Azzurri' thi đấu nổi bật trên trường quốc tế nhưng lại không giành được chiến thắng ở một giải đấu lớn nào. Italia thậm chí không vượt qua vòng loại Euro 1984 dù đang là đương kim vô địch thế giới và bị loại tại vòng knock-out ở World Cup 1986 sau thất bại 0-2 trước Pháp. Tại Euro 1988 Italia lọt vào bán kết nhưng thua Liên Xô 0-2. Cũng trong năm này, Italia thua Zambia ở Olympic.

Italia lần thứ hai đăng cai World Cup vào năm 1990. Tại giải đấu này, hàng tiền đạo Italia nổi bật lên hai cái tên là sát thủ Salvatore Schillaci và tài năng trẻ Roberto Baggio. Được đánh giá là ứng cử viên vô địch [9] và giữ sạch lưới trong 5 trận đấu liên tiếp trước đó, nhưng Italia đã thất bại trong trận bán kết tại Napoli trước đương kim vô địch Argentina. Schillaci mở tỉ số cho Italia trong hiệp một nhưng sang hiệp hai, Claudio Caniggia đánh đầu gỡ hoà đưa trận đấu vào hiệp phụ. Sau hai hiệp phụ, Italia thất bại 3-4 trong loạt sút luân lưu với Aldo Serena và Roberto Donadoni (người sau này là HLV trưởng đội tuyển Ý tại Euro 2008) là hai người đá hỏng. Trong trận tranh hạng 3, Italia đánh bại Anh 2-1 với một bàn thắng từ chấm penalty của Schillaci để giành vị trí thứ 3 an ủi, bản thân Schillaci trở thành vua phá lưới của giải với 6 bàn thắng. 2 năm sau đó, Italia thất bại trong vòng loại và không được tham dự Euro 1992.

Tại World Cup 1994, Italia khởi đầu chậm chạp nhưng vẫn tiến tới trận chung kết. Họ để thua ngay trận đấu đầu tiên gặp Cộng hoà Ireland (0-1), đây là trận thua duy nhất của Italia trong ba kì World Cup từ 1990 - 1998 (không tính thất bại trên chấm luân lưu). Sau trận thắng 1-0 trước Na Uy và trận hoà 1-1 với Mexico, Italia đứng thứ 3 ở bảng E nhưng vẫn lọt vào vòng sau vì là một trong 4 đội đứng thứ 3 có thành tích tốt nhất. Trong vòng 16 đội, Italia bị Nigeria dẫn trước 1-0 cho tới khi Roberto Baggio gỡ hoà đầy kịch tính ở phút thứ 88 và hoàn tất cú đúp của mình bằng quả penalty trong hiệp phụ.[10] Baggio tiếp tục phong độ xuất sắc của mình tại giải đấu với bàn ấn định tỉ số trong những phút cuối trận tứ kết với Tây Ban Nha (Italia thắng 2-1) và hai bàn thắng tuyệt đẹp trong trận bán kết để giúp Italia vượt qua Bulgaria của Hristo Stoichkov vẫn với tỉ số 2-1.[11][12] Trong trận chung kết, Italia và Brasil hoà không tỉ số sau 120 phút thi đấu và phải bước vào loạt đấu luân lưu 11m. Italia thất bại 2-3 trong lượt đấu súng định mệnh sau khi người hùng Baggio, trước đó đã phải tiêm thuốc giảm đau để cố gắng thi đấu trận chung kết dù đã bị chấn thương gân kheo từ sau trận bán kết, đưa bóng đi vọt xà ngang ở lượt sút cuối cùng.[13]

Alessandro Del PieroFrancesco Totti tại Euro 2000.

Tại vòng chung kết Euro 1996 2 năm sau đó, Italia đã không thể vượt qua vòng bảng. Thắng Nga 2-1 trong trận mở màn nhưng thua Cộng hoà Séc với cùng tỉ số sau đó, Italia cần một chiến thắng trong trận đấu cuối cùng gặp Đức để chắc chắn lọt vào vòng hai. Italia đã có cơ hội để làm điều đó nhưng Gianfranco Zola đã sút trượt quả penalty quyết định và chấp nhận tỉ số hoà 0-0, đồng nghĩa với việc chia tay cuộc chơi từ vòng bảng. Cộng hoà Séc và Đức sau đó gặp lại nhau trong trận chung kết và chiến thắng đã thuộc về những người Đức. Trong chiến dịch vòng loại World Cup 1998 sau đó, "Azzurri" đã đánh bại đội tuyển Anh ngay tại sân Wembley với bàn thắng duy nhất của Zola. Tại vòng chung kết World Cup, Italia lần thứ 3 liên tiếp ở World Cup phải bước vào loạt đấu luân lưu định mệnh. "Azzurri", với Alessandro Del PieroRoberto Baggio được ví như cặp Mazzola và Rivera của những năm 1970, đã cầm hoà chủ nhà Pháp 0-0 sau 120 phút thi đấu, nhưng một lần nữa họ lại thất bại trên chấm luân lưu định mệnh sau cú sút trúng xà ngang của Luigi Di Biaggio. Pháp thắng 4-3 trong lượt đấu súng và sau đó trở thành nhà vô địch của giải đấu. Với 2 bàn thắng ghi được, Roberto Baggio cho tới nay vẫn là cầu thủ duy nhất của Italia ghi bàn ở 3 kì World Cup khác nhau.

Tới Euro 2000, Italia thêm một lần nữa phải bước vào loạt đấu súng nhưng lần này họ là những người chiến thắng sau khi đánh bại chủ nhà Hà Lan ở trận bán kết. Thủ thành Francesco Toldo là người hùng của Italia trong trận đấu này khi cản phá thành công quả penalty trong thời gian thi đấu chính thức, và thêm 2 lần nữa chiến thắng các chân sút Hà Lan trên chấm luân lưu. Các cầu thủ Hà Lan còn thêm 2 lần nữa thất bại từ cự li 11m, một trong thời gian đá chính và một trong loạt sút luân lưu, tổng cộng trong trận đấu đó, họ chỉ sút thành công duy nhất 1 trên 6 quả phạt đền, một tỉ lệ rất thấp. Trong loạt đấu súng với Hà Lan, ngôi sao mới của đội tuyển Francesco Totti cũng để lại dấu ấn với cú sút penalty kiểu cucchiaio (múc thìa) - hay là cú sút kiểu Panenka - thành công. Bước vào trận chung kết với đội tuyển Pháp, Italia mở tỉ số ở phút 54 với pha lập công của Marco Delvecchio sau quả tạt của Gianluca Pessotto xuất phát từ cú đánh gót ngẫu hứng của Totti. Italia sau đó có thêm cơ hội gia tăng cách biệt nhưng Del Piero đã không tận dụng thành công. Và bi kịch đã xảy ra ở phút thứ 94, khi mà các cầu thủ dự bị của đội đang ôm nhau ở khu vực kĩ thuật chuẩn bị ăn mừng chức vô địch, Sylvain Wiltord gỡ hoà cho Pháp khi trận đấu chỉ còn 30 giây nữa là kết thúc. Bàn thắng vàng của David Trezeguet ở phút thứ 103 đưa người Pháp lên ngôi vô địch châu Âu lần thứ 2, khép lại một giải đấu mà Italia đã thi đấu rất tốt với phong độ xuất sắc của hàng phòng ngự, đặc biệt là cặp trung vệ Alessandro NestaFabio Cannavaro. Sau thất bại trong trận chung kết, huấn luyện viên trưởng Dino Zoff từ chức để phản kháng lại những chỉ trích nhằm vào ông từ chủ tịch câu lạc bộ A.C. Milan, chính trị gia Silvio Berlusconi, người không lâu sau đó trở thành Thủ tướng Ý.

Nỗi thất vọng Trapattoni (2000-2004)

Sau giải đấu gần như là thành công này ở Euro 2000 và sự ra đi của ông Dino Zoff, FIGC - Liên đoàn bóng đá Ý - đã bổ nhiệm ngài Huấn luyện viên lão làng Giovanni Trapattoni dẫn dắt đội tuyển. Dưới sự dẫn dắt của "Trap", Italia vượt qua vòng loại World Cup 2002 với thành tích bất bại cùng lối chơi đẹp mắt và dàn cầu thủ đang vào độ chính như Francesco Totti, Christian Vieri, Gianluigi Buffon. "Azzurri" tiến tới Vòng chung kết World Cup đầu tiên tại châu Á với vị thế một trong những ứng cử viên vô địch cùng Argentina, Pháp. Nhưng thì sau khởi đầu thuận lợi bằng chiến thắng thuyết phục 2-0 trước Ecuador bằng cú đúp của Christian Vieri, Italia bắt đầu gặp khó khăn với một chuỗi những trận đấu gây tranh cãi. Đầu tiên là ở trận đấu thứ hai của vòng bảng gặp Croatia, dù Ý đã vươn lên dẫn trước nhờ cú đánh đầu của Vieri, Italia vẫn bị từ chối hai bàn thắng dẫn tới thất bại chung cuộc 1-2. Tới trận đấu cuối của vòng bảng gặp Mexico, Italia tiếp tục bị từ chối hai bàn thắng do lỗi việt vị và phải nhờ tới bàn gỡ ở những phút cuối của Alessandro Del Piero mới giúp Italia giành được trận hoà 1-1 qua đó đứng nhì bảng lọt vào vòng knock-out. Tuy vậy, trong trận đấu ở vòng 2 gặp đồng chủ nhà Hàn Quốc, đội Italia đã lại để thua.Trong trận đấu này, Italia dù một lần nữa dẫn trước nhờ công Vieri, nhưng bị gỡ hoà ở những phút cuối trận và trong hiệp phụ thứ 2, bàn thắng vàng của Ahn Jung-Hawn (khi đó đang thi đấu cho một câu lạc bộ ở Serie APerugia) đã chính thức tiễn những người Ý về nước. Hàn Quốc tiếp tục giành thắng lợi trước Tây Ban Nha trên loạt đá penalty sau khi cầm hoà 0-0 sau 120 phút thi đấu chính thức ở tứ kết để kết thúc giải ở vị trí thứ 4 trong tốp các đội mạnh nhất thế giới.

Hai năm sau đó, ở tại 1 Vòng chung kết Euro 2004, Italia tiếp tục được đánh giá là ứng cử viên vô địch hàng đầu, nhưng một lần nữa họ lại gây thất vọng. 2 trận hoà trước Đan Mạch (0-0) và Thụy Điển (1-1) đẩy Italia vào thế buộc phải thắng nhưng vẫn không tự quyết định được số phận trong trận đấu cuối gặp Bulgaria Ấn tượng lớn nhất của Italia tại giải đấu này là những giọt nước mắt của Antonio Cassano sau khi ghi bàn ấn định chiến thắng 2-1 trong những phút bù giờ trận gặp Bulgaria nhưng không đủ để giúp Italia đi tiếp, do cùng lúc đó Thuỵ Điển và Đan Mạch đã hoà nhau 2-2, đồng nghĩa với việc Italia dù cùng có được 5 điểm như 2 đội kia, nhưng phải đứng thứ 3 và bị loại do ghi được ít bàn thắng hơn trong những cuộc đối đầu trực tiếp giữa ba đội. Italia, từ vị thế ứng viên vô địch, phải về nước ngay từ vòng bảng và hứng chịu chỉ trích dữ dội từ dư luận.

Italia trong 4 năm dưới sự dẫn dắt của Trapattoni, dù sở hữu một dàn cầu thủ đồng đều với nhiều ngôi sao thuộc hàng xuất sắc trong lịch sử bóng đá Ý, đã thất bại trong cả hai giải đấu lớn mà họ nhận rất nhiều sự kì vọng. Ngày 15 tháng 7 năm 2004, Marcello Lippi chính thức được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng đội tuyển Ý thay thế Giovanni Trapattoni.

Lần thứ 4 vô địch thế giới (2006)

Marco Materazzi tại World Cup 2006Gianluca Zambrotta tại World Cup 2006Không khí tại khu Circus Maximus ở Roma, sau khi Italia gỡ hoà trước Pháp.

Chiến dịch World Cup 2006 của Italia bắt đầu trong sự bi quan và hoài nghi do những ảnh hưởng nặng nề từ vụ scandal mua bán tỉ số tại Seria A (Calciopoli).[14] Vụ bê bối này tiết hộ hàng trăm cuộc điện thoại tiết lộ Tổng giám đốc câu lạc bộ Juventus khi đó là Luciano Moggi đã trực tiếp điều hành một đường dây mua bán tỉ số liên quan tới hàng loạt cầu thủ, trọng tài và quan chức trong làng bóng đá Ý.[15] Juventus và một loạt câu lạc bộ hàng đầu của Serie A như A.C. Milan, Lazio, Fiorentina đứng trước nguy cơ bị trừng phạt nặng. Các cầu thủ Italia, trong đó có nhiều trụ cột là người của Juventus và A.C. Milan như thủ thành Gianluigi Buffon, đội trưởng Fabio Cannavaro, Gianluca Zambrotta, Andrea Pirlo, Alessandro Nesta... tới Đức trong một tâm trạng nặng nề vì bị bủa vây bởi bóng ma bán độ.

Italia thắng trận mở màn với Ghana 2-0 nhờ 2 bàn thắng do công Andrea Pirlo (40') và Vincenzo Iaquinta (83'). Theo lời Chủ tịch FIFA Sepp Blatter, Italia đã có màn ra quân thuyết phục nhất trong số các đội bóng.[16] Khó khăn bắt đầu từ trận đấu thứ hai với đội tuyển Mỹ, Italia giành lợi thế nhờ cú đánh đầu của Alberto Gilardino sau đường chuyền của Andrea Pirlo, nhưng pha phá hụt bóng ngớ ngẩn của Cristian Zaccardo đã biếu không cho Mỹ bàn gỡ. Những phút tiếp theo, lần lượt Daniele De Rossi của Italia và Pablo Mastroeni cùng Eddie Pope bên phía Mỹ nhận thẻ đỏ rời sân. Mỹ chống lại Italia trong thế 9 chống 10 trong gần hết thời gian hiệp 2, nhưng trận đấu vẫn kết thúc với tỉ số hoà 1-1 dù Gennaro Gattuso của Italia và DaMarcus Beasley phía Mỹ đã đưa bóng vào lưới nhưng không được công nhận vì lỗi việt vị. Sau trận đấu De Rossi bị treo giò 4 trận vì đã giật cùi trỏ thô bạo vào mặt McBride và chỉ có thể trở lại nếu Italia lọt vào chung kết. Trong trận cuối vòng bảng với Cộng hoà Séc, Italia giành thắng lợi thuyết phục 2-0 nhờ 2 bàn thắng của trung vệ Marco Materazzi (26') và tiền đạo kì cựu Pippo Inzaghi (87'). Italia giành quyền vào vòng 16 đội với vị trí nhất bảng E, nhưng phải trả giá bởi chấn thương của trung vệ Alessandro Nesta khiến anh không thể tiếp tục thi đấu tại giải.

Trận đấu vòng 2 gặp Australia thực sự là một trận đấu khó khăn cho các cầu thủ Ý khi họ bất lực trong việc ghi bàn trong hiệp 1 và phải chơi thiếu người từ phút thứ 53 sau khi Materazzi phải nhận một thẻ đỏ không rõ ràng sau pha chuồi bóng bằng hai chân với Marco Bresciano của Úc. Nhờ sự xuất sắc của hàng thủ, đặc biệt là thủ thành Buffon, Italia đứng vững trước các pha tấn công liên tiếp của Australia. Kịch tính của trận đấu được đẩy lên cao khi trong những phút bù giờ, hậu vệ cánh Fabio Grosso đã có pha ngã rất đẹp trong vòng cấm trước sự truy cản của Lucas Neill, trọng tài chính Cantaleio không ngần ngại chỉ tay vào chấm phạt đền và Francesco Totti, bằng một cú sút quyết đoán đã không cho thủ thành Mark Schwarzer một cơ hội.[17] Trận đấu kết thúc ngay sau đó, "Azzurri" giành thắng lợi 1-0 đầy vất vả để tiến vào tứ kết.

Trận tứ kết gặp Ukraina là trận thắng tưng bừng nhất của Italia tại giải. Gianluca Zambrotta mở tỉ số ngay từ phút thứ 6 bằng một cú sút xa ngoài vòng cấm sau đường kiến tạo của Totti. Sau đó tiền đạo chủ lực Luca Toni ghi bàn thắng đầu tiên cho riêng mình tại World Cup vào phút 59 và 10 phút sau đó lập cú đúp để hoàn tất chiến thắng 3-0 cho người Ý. Ukraine cũng tạo ra được một số cơ hội nguy hiểm nhưng đều bị thủ thành Buffon chặn đứng, trong đó có một lần Zambrotta đã phá bóng ngay trên vạch vôi. Sau trận đấu, huấn luyện viên trưởng Marcelo Lippi đã dành tặng chiến thắng này cho cựu tuyển thủ quốc gia Gianluca Pessotto, người đang phải nằm viện sau khi định tự sát nhưng bất thành.[18]

Italia đụng độ chủ nhà Đức trong trận bán kết ở Dortmund. Sau hai hiệp chính hoà không bàn thắng với một loạt cơ hội được tạo ra từ hai phía, Italia và Đức bước vào hiệp phụ. Ngay những phút đầu hiệp phụ thứ nhất, lần lượt Gilardino và Zambrotta đã đưa bóng trúng cột dọc và xà ngang khung thành tuyển Đức. Khi mà mọi người đều đang chuẩn bị tinh thần cho một cuộc đấu súng giữa hai đội, thì từ một tình huống phạt góc, Andrea Pirlo đã làm một loạt động tác giả trước khi chuyền bóng vào khu vực cấm địa để Fabio Grosso tung một cú cứa lòng bằng chân trái vào góc xa đánh bại nỗ lực bay người của thủ thành Jens Lehmann. 1-0 cho Italia vào phút thứ 119, Fabio Grosso có pha ăn mừng gợi nhớ lại hình ảnh của Marco Tardelli năm xưa, cũng chạy thật nhanh về khu kĩ thuật với hai tay vẫy và cái đầu lắc mạnh như không thể tin vào điều vừa xảy ra. Đức dồn lên vô vọng trong phút cuối cùng và dính đòn phản công chớp nhoáng của Italia khi Fabio Cannavaro cắt bóng rồi đẩy cho Totti, Totti chuyền cho Gilardino để anh đánh gót cho Alessandro Del Piero đệm lòng ấn định chiến thắng 2-0 cho Italia trong một trận cầu đầy cảm xúc.[19]

Trận chung kết tại Berlin ngày 9 tháng 7, Italia gặp lại kình địch lâu năm Pháp. Pháp mở tỉ số ngay từ phút thứ 7 sau khi đội trưởng Zinedine Zidane thực hiện thành công quả penalty sau pha phạm lỗi gây tranh cãi của Materazzi với Florent Malouda. 12 phút sau đó, Materazzi lập công chuộc tội bằng cú đánh đầu sau pha đá phạt góc của Pirlo. Trong hiệp 1, Luca Toni còn một lần đánh đầu chạm xà ngang khung thành Pháp cũng từ một tình huống phạt góc. Sang hiệp 2, Toni bị từ chối một bàn thắng trong một tình huống việt vị khá nhạy cảm. Dù vậy, trong hiệp 2 và hầu hết thời gian của 2 hiệp phụ, Italia thi đấu khá lép vế so với Pháp do thể lực của họ đã bị suy giảm sau 120 phút căng thẳng ở bán kết với người Đức. Pháp thi đấu nhỉnh hơn và tạo nhiều cơ hội ghi bàn, trong đó tiêu biểu là cú đánh đầu cực mạnh của Zidane ở hiệp phụ thứ 2 nhưng Buffon đã xuất sắc cản phá. Khi mà thế trận đang ngày càng bất lợi cho Italia thì ở phút thứ 110, Zidane nhận thẻ đỏ trực tiếp sau cú húc đầu thẳng vào ngực Materazzi vì bị anh này khiêu khích. Pháp thiếu người, Italia không còn đủ sức để tấn công, hai đội chấp nhận bước vào loạt đấu luân lưu cân não. Sau 4 lượt sút đầu tiên, tất cả đều thành công ngoại trừ David Trezeguet khi cú sút rất mạnh của anh đập trúng xà ngang. Thần tài của Italia tại giải đấu, Fabio Grosso thực hiện thành công cú đá 11m cuối cùng để giúp Italia giành thắng lợi 5-3 trong loạt đấu súng và lên ngôi vô địch thế giới lần thứ 4 trong lịch sử,[20] chấm dứt 24 năm dài không một danh hiệu quốc tế của đoàn quân thiên thanh. Đây cũng là lần đầu tiên và duy nhất trong lịch sử tới nay Italia thực hiện thành công 5 cú đá của mình trong loạt sút luân lưu (Pirlo, Materazzi, De Rossi, Del Piero và Grosso). Italia cũng là đội duy nhất tới nay 2 lần phải đá luân lưu trong trận chung kết (1994 và 2006).

10 cầu thủ khác nhau đã ghi 12 bàn thắng cho Italia, trong đó có 5 bàn được ghi bởi các cầu thủ vào sân thay người, 4 bàn được ghi bởi các hậu vệ, cả sáu tiền đạo mà Italia mang tới giải đều ghi bàn (Toni, Gilardino, Totti, Del Piero, Iaquinta, Inzaghi), 21/23 cầu thủ (trừ 2 thủ môn dự bị) đã được tung vào sân, những điều đó cho thấy sức mạnh tập thể và sự đồng đều từ các tuyến cũng như tài sử dụng nhân sự của huấn luyện viên trưởng Marcelo Lippi. 7 cầu thủ của Italia - Gianluigi Buffon, Fabio Cannavaro, Gianluca Zambrotta, Andrea Pirlo, Gennaro Gattuso, Francesco Totti và Luca Toni - sau đó đã được chọn vào danh sách 23 cầu thủ tiêu biểu của World Cup 2006.[21] Buffon giành danh hiệu Lev Yashin cho thủ môn xuất sắc nhất giải nhờ giữ sạch lưới trong 460 phút liên tục cùng hàng loạt những pha cứu thua xuất sắc, một lần được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trận (gặp Australia ở vòng 2) và chỉ phải chịu 2 bàn thua, một từ pha đốt lưới nhà của Zaccardo, một từ quả penalty của Zidane.[22] Andrea Pirlo là cầu thủ có số lần được bầu chọn là Cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu nhiều nhất với 3 lần trên 7 trận đấu (trận mở màn gặp Ghana, bán kết gặp Đức và chung kết gặp Pháp). Đội trưởng Fabio Cannavaro về nhì sau Zidane trong cuộc bầu chọn Cầu thủ xuất sắc nhất vòng chung kết nhưng sau đó đã giành Quả bóng Vàng châu ÂuCầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA vào cuối năm. Sau chiến công vô địch World Cup lần thứ 4, toàn bộ các thành viên trong đội hình đã được trao tặng Huân chương Công trạng "Cavaliere Ufficiale".[23][24]

Từ triều đại Donadoni tới World Cup 2010 (2006-2010)

Ngay sau khi giúp Italia chiến thắng ở World Cup, Lippi thông báo quyết định nghỉ hưu.[25] Ngôi sao của Italia tại World Cup 1994 Roberto Donadoni được bổ nhiệm làm huấn luyện viên mới của "Azzurri" ngày 13 tháng 7 năm 2006. Tại vòng loại Euro 2008 Italia nằm cùng bảng với Pháp, dù để thua 1-3 trong trận đối đầu trực tiếp giữa hai đội, Italia vẫn đứng đầu bảng đấu để giành quyền vào thẳng vòng chung kết. Ngày 14 tháng 2 năm 2007, lần đầu tiên kể từ năm 1993, Italia trở lại ngôi đầu bảng xếp hạng FIFA với 37 điểm cách biệt đội đứng thứ hai là Argentina.[26]

Italia khởi đầu Euro 2008 bằng thất bại nặng nề 0-3 trước Hà Lan, đây là lần đầu tiên của từ sau trận chung kết World Cup 1970 thua Brasil 1-4, Italia để thua trên 2 bàn trong một trận đấu chính thức tại Euro hoặc World Cup. Trong trận đấu thứ 2 gặp Romania, sai lầm của Gianluca Zambrotta giúp Adrian Mutu mở tỉ số cho Romania, Italia gỡ lại một bàn nhờ công Christian Panucci, trận đấu kết thúc với tỉ số 1-1 sau khi Gianluigi Buffon cản phá thành công cú sút penalty của Mutu ở phút 80. Italia giành chiến thắng trong trận cuối vòng bảng gặp Pháp nhờ pha lập công từ chấm 11m của Andrea Pirlo và bàn thắng từ cú sút phạt chạm chân Thiery Henry đổi hướng của Daniele De Rossi. Trong trận tứ kết, Italia hoà Tây Ban Nha 0-0 sau 120 phút thi đấu và thêm một lần nữa thất bại trong loạt luân lưu với tỉ số 2-4. Tây Ban Nha sau đó trở thành nhà vô địch. Chỉ một tuần sau thất bại, Liên đoàn bóng đá Ý kết thúc hợp đồng với Donadoni và Marcelo Lippi quay trở lại với chiếc ghế huấn luyện viên còn bỏ trống.[27]

Với tư cách là đương kim vô địch World Cup, Italia giành quyền tham dự Cúp các liên đoàn châu lục Confederations Cup lần đầu tiên trong lịch sử. Tại giải đấu diễn ra tại Nam Phi năm 2009, Italia khởi đầu bằng chiến thắng 3-1 trước đội tuyển Mỹ, nhưng để thua Ai Cập 0-1 (thất bại đầu tiên và duy nhất tới nay của Italia trước các đội bóng châu Phi trong khuôn khổ các giải đấu chính thức) và thua Brasil 0-3 khiến họ chỉ về thứ 3 tại bảng đấu và bị loại. Tại vòng loại World Cup 2010, Italia thi đấu tương đối chật vật và chỉ chắc suất vào thẳng sau trận hoà 2-2 với Cộng hoà Ireland nhờ bàn gỡ trong những phút cuối trận của Alberto Gilardino.

Tại World Cup 2010 Italia nằm cùng bảng với Paraguay, New ZealandSlovakia. Được ở vào một bảng đấu được đánh giá là nhẹ ký nhưng những gì Italia thể hiện với tư cách đương kim vô địch được so sánh với hai chữ "thảm họa". Sau hai trận hoà cùng tỉ số 1-1 trước Paraguay và New Zealand, Italia thua 2-3 trong trận cuối vòng bảng với Slovakia sau khi bị dẫn 0-3 trong hầu hết thời gian thi đấu và kết thúc vòng bảng với vị trí cuối bảng. Kết quả này thực sự là một cú sốc với người hâm mộ bóng đá, không chỉ với giới tifosi của đội tuyển Ý mà với toàn thế giới. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Italia không giành được một chiến thắng nào trong các vòng chung kết World Cup, họ cũng là đương kim vô địch thứ 3 bị loại ngay từ vòng bảng, sau Brasil năm 1966 và Pháp năm 2002. Cùng giải đấu này, với việc đội tuyển Pháp cũng bị loại ngay từ vòng bảng mà không thắng được trận nào, đây là lần đầu tiên 2 đội bóng lọt vào chung kết của kì World Cup trước đều không lọt vào được vòng knock-out của kì World Cup sau đó.[28]

Đổi mới với Prandelli (2010-2014)

Đội hình Italia trước trận đấu gặp Bulgaria ngày 7 tháng 9 năm 2012 tại sân vận động "Vasil Levski", Sofia, Bulgaria

Sau kì World Cup thảm bại, Marcelo Lippi rời ghế huấn luyện và được thay thế bởi Cesare Prandelli. Italia bắt đầu triều đại mới bằng thất bại 0-1 đầy thất vọng trong trận giao hữu với Bờ Biển Ngà. Tuy vậy họ đã nhanh chóng lấy lại phong độ và lần lượt vượt qua các đối thủ trong cùng bảng đấu ở vòng loại Euro 2012 để kết thúc vòng loại ở vị trí đầu bảng và thành tích bất bại. Trong thời gian này Italia của Prandelli cũng đã cân bằng chuỗi 9 trận bất bại với Italia của Giovanni Trapattoni năm 2002. Chuỗi trận bất bại của Italia kết thúc ngày 7 tháng 6 năm 2011 bằng thất bại 0-2 trong trận giao hữu trước Cộng hoà Ireland lúc này đang do chính Trapattoni huấn luyện. Một chiến thắng ấn tượng của Italia trong giai đoạn đầu huấn luyện của Prandelli là trận thắng 2-1 trước các nhà đương kim vô địch châu Âu và thế giới Tây Ban Nha trong trận giao hữu tại sân nhà Bari.

Italia bắt đầu chiến dịch Euro 2012 với trận hoà ấn tượng trước chính Tây Ban Nha, ứng cử viên số một cho chức vô địch, Antonio Di Natale mở tỉ số cho Italia sau có chọc khe thông minh của Andrea Pirlo nhưng ngay sau đó Andres Iniesta gỡ hoà. Trận đấu tiếp theo Italia bị Croatia cầm hoà 1-1 dù dẫn trước nhờ pha đá phạt của Pirlo. Trong trận đấu cuối họ đánh bại Cộng hoà Ireland của người cũ Trapattoni 2-0 bằng hai bàn thắng của Antonio CassanoMario Balotelli để lọt vào vòng sau với ngôi nhì bảng C. Italia chạm trán đội đầu bảng D là Anh ở tứ kết, sau 120 phút thi đấu hoà không bàn thắng, Italia thắng 4-2 trong loạt sút luân lưu với cú panenka đáng nhớ của Pirlo.[29][30] Tại bán kết, Italia một lần nữa đụng độ kình địch Đức. Đội tuyển Đức lúc này đang trình diễn một phong độ ấn tượng với sự bùng nổ của hàng công (toàn thắng trong bảng đấu có Hà Lan, Đan Mạch và Bồ Đào Nha và vừa vượt qua Hi Lạp 4-1 ở trận tứ kết) được rất nhiều người dự đoán sẽ là nhà vô địch tương lai. Tuy vậy, một lần nữa những người Đức lại bại trận dưới tay những người Ý, trong một thế trận mà Đức đang thi đấu khá áp đảo và tạo ra nhiều cơ hội cơ hội ghi bàn thì Balotelli đã ghi hai bàn thắng tuyệt đẹp để giải toả áp lực đang đè nặng lên các cầu thủ Ý. Đức sau đó chỉ kịp ghi một bàn thắng danh dự ở cuối trận từ cú penalty của Mesut Ozil, Italia thắng 2-1 và giành quyền vào chung kết gặp lại Tây Ban Nha. Tuy vậy trong trận đấu cuối cùng, Andrea Pirlo và các đồng đội đã không thể lặp lại phong độ ấn tượng trước đó và phải nhận thất bại nặng nề 0-4.

Do Tây Ban Nha là đương kim vô địch châu Âu đồng thời là đương kim vô địch thế giới nên Italia (Á quân châu Âu 2012) giành quyền tham dự Confederations Cup 2013 tại Brasil với tư cách là đại diện của châu Âu. Trong giải đấu được cho là cuộc diễn tập cho World Cup 2014, Italia nằm ở bảng tử thần với đại diện châu Mỹ-La Tinh Mexico, đại diện châu Á Nhật Bản và chủ nhà Brasil. Sau khi đánh bại Mexico 2-1 và Nhật Bản 4-3, Italia thua Brasil 2-4 trong trận cuối vòng bảng và gặp lại Tây Ban Nha trong trận bán kết. Sau hai hiệp chính và phụ hoà không tỉ số, Italia thua 6-7 trong lượt đấu luân lưu, cá nhân Prandelli nhận được nhiều lời khen cho chiến thuật mà ông đã áp dụng trong trận đấu giúp Italia thi đấu ấn tượng. Italia hoà Uruguay 2-2 trong trận tranh hạng 3 và thắng 3-2 trong loạt đấu súng nhờ 2 pha cản phá của Buffon để giành vị trí thứ 3 chung cuộc. Brasil thắng Tây Ban Nha 3-0 trong trận đấu cuối và lên ngôi vô địch.

Tại World Cup 2014, Ý rơi vào bảng đấu tử thần. Họ có được khởi đầu tốt khi giành chiến thắng trước đội tuyển Anh nhờ hai bàn thắng của Claudio MarchisioMario Balotelli. Nhưng thêm một lần nữa, càng được kì vọng bao nhiêu thì Ý lại gây thất vọng bấy nhiêu. Hai trận thua bạc nhược trước Costa RicaUruguay khiến Ý phải xách va li về nước trong sự tủi hổ. Ngay sau đó, Chủ tịch liên đoàn bóng đá Ý Giancarlo Abete và huấn luyện viên Cesare Prandelli đệ đơn xin từ chức.

Triều đại Antonio Conte (2014-2016)

Antonio Conte đến với đội quân thiên thanh ngay sau khi huấn luyện viên Prandelli từ chức sau thảm bại tại World Cup 2014. Ý giành quyền tham dự Euro 2016 sau khi kết thúc vòng loại với 24 điểm, 7 trận thắng và 3 trận hòa, đứng ở vị trí số một bảng H. Tại Euro 2016, Ý nằm ở bảng E cùng với các đội Bỉ, Cộng hòa IrelandThụy Điển. Kết thúc vòng bảng, Ý đứng ở vị trí số một bảng E với 6 điểm, bằng điểm với Bỉ nhưng đứng đầu bảng do hơn về hiệu số bàn thắng thua, ở vòng 16 đội, Ý quật ngã đương kim vô địch châu Âu Tây Ban Nha với tỉ số 2-0 bằng các pha lập công của Giorgio ChielliniGraziano Pellè. Ở lượt tứ kết gặp Đức, Leonardo Bonucci ghi bàn thắng gỡ hòa 1-1 từ chấm penalty và tỉ số được giữ nguyên đến hết 120 phút thi đấu chính thức. Tuy nhiên, trong loạt sút luân lưu 11m, có 4 cầu thủ Simone Zaza, Graziano Pellè, Leonardo BonucciMatteo Darmian đều đá hỏng, kết quả này khiến cho đội quân thiên thanh phải dừng bước tại đây. Sau Euro 2016, huấn luyện viên Conte chia tay đội bóng.

Thất bại cùng Ventura và công cuộc tái thiết (2016- nay)

Sau sự ra đi của Antonio Conte, Gian Piero Ventura trở thành huấn luyện viên trưởng của đội tuyển vào ngày 17 tháng 6 năm 2016. Trận đấu đầu tiên của ông trên cương vị mới, trận đấu giao hữu với Pháp, đã kết thúc với thất bại 1-3. Bốn ngày sau, Đội tuyển giành được chiến thắng ở trận mở màn cho chiến dịch vòng loại FIFA World Cup 2018 trước Israel tại Haifa.

Đội tuyển Ý kết thúc vòng loại với vị trí thứ 2 ở bảng G vòng loại World Cup 2018 khu vực Châu Âu, kém Tây Ban Nha 5 điểm. Kết quả này khiến họ phải đá play-off với Thụy Điển để giành suất tới Nga. Sau hai lượt trận, Ý để thua với tổng tỉ số 0-1 đồng nghĩa với việc không thể vượt qua được vòng loại, lần đầu tiên kể từ 1958.

Ngay sau kết quả đáng thất vọng này, Giorgio Chiellini, Andrea Barzagli, Daniele De Rossi và đội trưởng Gianluigi Buffon đồng loạt tuyên bố giã từ đội tuyển Quốc gia. Ventura chính thức bị sa thải vào ngày 15 tháng 11 năm 2017, và vào 20 tháng 11 năm 2017, chủ tịch liên đoàn bóng đá Italia Carlo Tavecchio đệ đơn xin từ chức. Luigi Di Biagio, Huấn luyện viên của đội U21, trở thành Huấn luyện viên tạm quyền của đội tuyển vào ngày 5 tháng 2 năm 2018. Chiellini và Buffon được triệu tập cho loạt trận giao hữu vào tháng 3, mặc dù cả hai đều đã tuyên bố từ giã đội tuyển. Sau những kết quả không khả quan trước ArgentinaAnh ở loạt trận giao hữu, 1 hòa và 1 thua, Ý rớt xuống vị trí 20 trên bảng xếp hạng của FIFA ngày 12 tháng 4 năm 2018, thấp nhất trong lịch sử.

Công cuộc tái thiết bắt đầu bằng việc bổ nhiệm Roberto Mancini vào vị trí Huấn luyện viên trưởng. Ngày 25 tháng 8 năm 2018, Azzurri giành được chiến thắng đầu tiên dưới triều đại Mancini trong trận giao hữu với Ả Rập Xê Út.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đội_tuyển_bóng_đá_quốc_gia_Ý http://english.people.com.cn/200605/23/eng20060523... http://www.a2bworldcup.com/italy.html http://www.fifa.com/classicfootball/matches/match=... http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=84/re... http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=84/re... http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=84/re... http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=84/re... http://www.fifa.com/worldcup/archive/germany2006/n... http://www.fifa.com/worldcup/archive/germany2006/n... http://www.fifa.com/worldranking/news/newsid=11168...